Đề bài: Cảm nhận hình ảnh thiên nhiên trong Mùa xuân nho nhỏ và Sang thu
Cảm nhận hình ảnh thiên nhiên trong Tiểu xuân và Sang thu
I. Dàn ý Cảm nhận hình ảnh thiên nhiên trong Tiểu xuân thu (Chuẩn)
1. Mở bài:
– Giới thiệu về tác giả Thanh Hải, Hữu Thỉnh và 2 bài thơ “Mùa xuân”, Sang thu.– Dẫn dắt người nghe cảm nhận: Hình ảnh thiên nhiên được thể hiện qua 2 bài thơ.
2. Thân bài:
Một. Bức tranh thiên nhiên xứ Huế qua bài thơ Mùa xuân nho nhỏ:
– Bức tranh mùa xuân tuyệt đẹp của xứ Huế:+ Thanh Hải sử dụng những hình ảnh điểm xuyết như hoa lá, chim chóc, dòng sông, bầu trời để gợi mùa xuân.+ Nhà thơ đặt từ “mọc” ở đầu câu thơ: tạo cảm giác bất chợt, xuân về. đến bất chợt. + Tiếng chim “chim chiền chiện” – sứ giả của mùa xuân đang cất tiếng hót líu lo. + Từ “ơi” được nhà thơ đặt ở đầu câu thơ: gợi lên sự tha thiết, quý giá. + “Từng giọt long lanh lá” : Tiếng chim gọi mùa xuân như cô đọng lại thành từng giọt mật xuân rơi xuống đất. + nhà thơ đã nâng niu, nâng niu từng giọt → nghệ thuật chuyển đổi cảm giác: mùa xuân như một thực thể hữu hình, con người có thể sờ, nắm, nếm.=> Bức tranh mùa xuân tươi đẹp, tràn đầy sức sống.
b. Bức tranh chuyển mùa từ hạ sang thu qua bài thơ Sang thu:
– Bức tranh chớm thu của quê hương đồng bằng Bắc Bộ hiện lên qua những tín hiệu rõ nét: + “Hương ổi”: lan tỏa trong không khí, đánh thức những giác quan tinh tế nhất của nhà thơ. + Từ “bất chợt”: bộc lộ cảm giác ngỡ ngàng của nhà thơ và bất ngờ khi bắt gặp hương ổi chín. + “Gió se”: cơn gió khô se se, không còn hơi oi bức của mùa hạ. + “Sương”: sương sớm mù mịt giăng khắp ngõ xóm. + Từ láy dùng phân. ”: diễn tả sự cố tình chậm lại của sương → nhà thơ đã nhân hóa sương khiến chúng như có bóng ma → Dấu hiệu mùa thu rõ rệt khiến nhà thơ xúc động, ngỡ ngàng, không tin vào chính mình “hình như thu đã về”.
– Vẻ đẹp của thiên nhiên mùa thu:+ Hình ảnh dòng sông: chảy chầm chậm, “dịu dàng”, chậm rãi, thong thả. + Đối lập là hình ảnh đàn chim “rục rịch” chuẩn bị trở về. Phương nam tránh rét.+ Hai từ tượng hình “thoải mái”, “vội vàng”: thể hiện sự đối lập của mọi vật khi mùa thu đến.+ Hình ảnh “mây mùa hạ”: là sự liên tưởng, nhân hóa độc đáo của nhà thơ.+ “Mây mùa hè” dường như để luyến tiếc cái nóng của mùa hạ nên chỉ “ép nửa mình” sang thu.
– Hình ảnh thiên nhiên: Mùa thu sắp sang nhưng nắng hè vẫn còn, mưa giông đã ngớt.
c. Đánh giá chung:
– Hai bài thơ là một bức tranh thiên nhiên vô cùng tươi đẹp của quê hương đất nước.– Chứa đựng trong đó là tình yêu thiên nhiên, quê hương của hai nhà thơ Hữu Thỉnh và Thanh Hải.
3. Kết luận:
– Tổng kết giá trị của hai bài thơ.
II. Bài văn mẫu Cảm nhận hình ảnh thiên nhiên trong Mùa xuân thu nhỏ (Chuẩn)
Thiên nhiên luôn là nguồn cảm hứng bất tận của các thi nhân. Nhà thơ Thanh Hải và nhà thơ Hữu Thỉnh cũng đã đóng góp vào kho tàng thơ ca Việt Nam hai bài thơ rất hay về thiên nhiên là “Mùa xuân nho nhỏ” và “Bài ca mùa thu”. Hai đoạn thơ, hai cảm xúc nhưng cùng chung một cảm hứng yêu thiên nhiên dân tộc được thể hiện qua những hình ảnh thiên nhiên vô cùng tươi đẹp.
Nếu bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” của nhà thơ Thanh Hải viết về mùa xuân của thiên nhiên, đất nước và khát vọng cao đẹp của nhà thơ thì bài thơ “Sóng thu” của Hữu Thỉnh lại viết về thời khắc. chuyển mùa từ hạ sang thu. Tuy cùng viết về đề tài thiên nhiên nhưng mỗi bài thơ đều có những nét riêng, độc đáo.
Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ viết về mùa xuân tươi đẹp ở xứ Huế. Ngay phần đầu bài thơ, nhà thơ đã vẽ nên một bức tranh mùa xuân tuyệt đẹp:
“Mọc giữa dòng sông xanh Một đóa hoa tím Chim chiền chiện bơi lội Bao la vang trời Từng giọt long lanh rơi Ta đưa tay hứng lấy”
Thanh Hải không chọn chi tiết về mùa xuân xứ Huế, anh chỉ dùng một vài nét chấm phá để vẽ nên bức tranh mùa xuân của mình. Đó là bông hoa nhỏ “tím” “mọc” giữa “sông xuân”, là tiếng chim chiền chiện ríu rít giữa trời cao đất rộng. Tất cả đang gợi lên hình ảnh một mùa xuân tươi vui, rộn ràng.
Ngay dòng đầu tiên của bài thơ, nhà thơ đã cố ý đặt từ “mọc” ở đầu câu thơ để nhấn mạnh sự đột ngột, bất ngờ của những tín hiệu mùa xuân khi xuất hiện. Phải chăng hoa “tím” là lục bình trôi nhẹ nhàng trên dòng sông Hương xanh biếc, biểu tượng của xứ Huế thân yêu? Và những chú chim “chim chiền chiện” – báo hiệu của mùa xuân rộn ràng tiếng hót vui tươi mừng xuân sang. Từ “ơi” được nhà thơ đặt ở đầu câu thơ như một tiếng gọi tha thiết, thân thương gọi bầy chim hót. Câu hát ấy đã làm cho nhà thơ bồi hồi, xúc động và ngậm ngùi tự trách:
“Tiếng hát vang trời”
Lời quở trách ấy nghe thật đậm đà phong vị xứ Huế. Tiếng chim trên cao gọi mùa xuân dường như cô đọng lại, lắng đọng lại tạo thành những giọt mật của mùa xuân, của thiên nhiên đất trời rơi xuống mặt đất. Hay là cơn mưa xuân đang lất phất trong không gian tràn ngập sắc xuân? Nhưng dù là gì thì nó cũng khiến nhà thơ Thanh Hải vô cùng xúc động và thích thú đưa tay với lấy từng “giọt long lanh”. Động tác “hứng” của nhà thơ rất nhẹ nhàng, uyển chuyển bởi nó chứa đựng sự nâng niu, trân trọng mà ông dành cho mùa xuân. Ở đây, Thanh Hải đã sử dụng nghệ thuật ẩn dụ chuyển đổi cảm giác, ông biến mùa xuân thành một thực thể hữu hình để cầm, nắm, sờ, nếm một cách thích thú.
Bức tranh thiên nhiên được nhà thơ dựng lên trong tình yêu thiên nhiên tha thiết, muốn tận hưởng mùa xuân ngay từ giây phút đầu tiên. Mùa xuân trên quê hương xứ Huế là những hình ảnh thiên nhiên gần gũi, thân thương và giản dị nhất.
Còn nhà thơ Hữu Thỉnh lại chọn viết về mùa thu. Bức tranh đầu thu của quê hương đồng bằng Bắc Bộ hiện lên với những hình ảnh giản dị, mộc mạc và thân thương:
“Chợt thấy hương ổi Thoảng trong gió, Sương giăng khổ qua đầu ngõ Hình như thu đã về”
Mùa thu đối với Hữu Thỉnh được gợi lên bằng những tín hiệu rất quen thuộc: đó là hương ổi chín lan tỏa trong “hơi gió heo may” mát lành, là làn sương mù bao phủ khắp làng quê. Ổi là loại trái cây quen thuộc của người dân Việt Nam, nó xuất hiện báo hiệu mùa thu của thiên nhiên, đất trời. Và “hương ổi” chính là thứ đã đánh thức những giác quan tinh tế nhất của nhà thơ, để ông thấy mùa thu đến thật bất ngờ:
“Bỗng thấy hương ổi Phả trong gió”
Từ “bỗng” được nhà thơ đặt ở đầu câu thơ cho thấy cảm giác bất ngờ, bất ngờ và ngỡ ngàng của nhà thơ khi chợt thấy hương “ổi” lan tỏa trong không trung. Đó là tín hiệu của mùa thu, tín hiệu sớm nhất, quen thuộc nhất, bên cạnh những cơn gió khô lạnh đang bao trùm không gian.
Một tín hiệu nữa báo hiệu mùa thu đang về chính là những làn sương đang “dùng gió” luồn qua ngõ. Động từ “uses” thể hiện sự chậm rãi có chủ ý. Nhà thơ đã nhân hóa làn sương khiến nó như một bóng ma. Nó đang chầm chậm đi qua từng ngõ phố, báo hiệu một sớm thu của đất trời. Và chính lúc này, nhà thơ giật mình và giật mình nhận ra rằng:
“Thu như đã về”.
Hữu Thỉnh đã nắm bắt một cách tinh tế những tín hiệu chớm thu của đất trời, đồng thời ông cũng thấy được sự thay đổi của thiên nhiên khi bước vào thu:
“Sông êm đềm Chim bay thoăn thoắt Có đám mây hè Vắt nửa mình sang thu”
Vào mùa thu, thiên nhiên mang một vẻ đẹp khác. Nếu như mùa hè dòng sông ào ạt nước chảy thì bây giờ êm đềm, “mượt mà”, chậm rãi, thong dong chảy trong yên bình. Những chú chim nhỏ hót líu lo suốt mùa hè giờ đang “rục rịch” chuẩn bị chạy trốn cái lạnh. Hữu Thỉnh đã sử dụng biện pháp đối lập với hai từ tượng hình “thoải mái”, “vội vàng” để diễn tả sự đối lập của vạn vật khi sắc thu sang.
Nhưng đặc sắc nhất trong bức tranh thiên nhiên này là hình ảnh “những đám mây mùa hè”. Đám mây ấy không còn mang cái nóng của mùa hạ, nhưng cũng không còn chút thanh bình, nhẹ nhõm của mùa thu. Đám mây mùa hè ấy dường như vẫn còn tiếc nuối một điều gì đó về mùa hè mà chỉ “nuốt một nửa sang thu”. Đây là một hình ảnh thể hiện phép liên tưởng nhân hóa rất độc đáo trong các tác phẩm thơ viết về thiên nhiên Việt Nam!
Mùa thu đã đến nhưng trái đất vẫn còn khá nắng. Những cơn mưa mùa hạ thi thoảng cũng đã ngớt dần. Ngay cả sấm sét cũng đã lắng xuống. Tất cả báo hiệu một mùa thu sắp đến:
“Nắng còn nhiều, mưa đã bớt, sấm đã bớt bất chợt Trên hàng cây đứng tuổi”
Tuy hai bài thơ được viết trong hai bối cảnh khác nhau nhưng đều khắc họa hình ảnh thiên nhiên với tình yêu thiên nhiên, đất nước và nguồn cảm hứng dạt dào về cảnh sắc quê hương. Nếu Thanh Hải cho ta cảm giác về một mùa xuân thanh bình, nhộn nhịp của con người thời dựng nước thì Hữu Thỉnh lại mang đến cảm giác về một mùa thu thanh bình, mộc mạc và thân quen. Cả hai bài thơ đều mang đến cho người đọc những cảnh thiên nhiên quê hương đẹp đến khó quên!
Hai bài thơ Sang thu và Mùa xuân nho nhỏ là hai bức tranh thiên nhiên đầy cảm xúc của hai nhà thơ tài hoa Hữu Thỉnh và Thanh Hải. Hai bài thơ đã góp vào những bài thơ đặc sắc nhất về thiên nhiên trong nền thơ ca Việt Nam.
——HẾT——
Mùa Thu của Hữu Thỉnh và Mùa Xuân Nhỏ của Thanh Hải là hai bài thơ rất hay. Các bài viết: tìm hiểu bài thơ Sang thu, tìm hiểu 2 khổ đầu bài thơ Sang thu, tìm hiểu bài thơ Mùa xuân nho nhỏ, tìm hiểu khổ thơ đầu bài hát Mùa xuân nho nhỏ sẽ giúp chúng ta biết thêm về ý nghĩa cũng như những hình ảnh đẹp trong hai tác phẩm độc đáo này!
Bản quyền bài viết thuộc về trường THPT TP Sóc Trăng. Mọi sao chép đều là gian lận!
Nguồn chia sẻ: Trường Cmm.edu.vn (thptsoctrang.edu.vn)
Bạn thấy bài viết Cảm nhận hình ảnh thiên nhiên trong Mùa xuân nho nhỏ và Sang thu có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Cảm nhận hình ảnh thiên nhiên trong Mùa xuân nho nhỏ và Sang thu bên dưới để Trường THPT Nguyễn Quán Nho có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: thptnguyenquannho.edu.vn của Trường THPT Nguyễn Quán Nho
Nhớ để nguồn bài viết này: Cảm nhận hình ảnh thiên nhiên trong Mùa xuân nho nhỏ và Sang thu của website thptnguyenquannho.edu.vn
Chuyên mục: Văn học