Đề bài: Cảm nghĩ về tác phẩm tự truyện Cha tôi của Đặng Huy Trứ.
“Đặng Địch Trai ngữ hành lục” của Đặng Huy Trứ (1825 – 1874) là tác phẩm chữ Hán có nội dung hồi ký, tự truyện. Qua hình ảnh người cha trong bài “Cha tôi”, tác giả nói lên những suy ngẫm của mình về họa và phúc trong cuộc sống, đặc biệt là trong học tập và thi cử.
Có hai sự kiện chính được ghi lại. Sự kiện thứ nhất, năm 1843, Đặng Huy Trứ mới 18 tuổi, hai cha con cùng thi Hương. Cha thi rớt, con đỗ cử nhân. Người cha đã khóc. Đợt thứ hai, năm 1848, Đặng Huy Trứ đỗ tiến sĩ và đứng thứ bảy. Nhưng khi vào thi Đình vì vi phạm, ông bị tước cả học vị tiến sĩ và cử nhân. Vào ngày hôm đó (26 tháng 4), người chú làm thái y của triều đình đã qua đời. Thân phụ Đặng Huy Trứ chỉ buồn về cái tang, còn việc con trai bị tước hết bằng tiến sĩ và cử nhân, ông coi như không có chuyên ngành gì đáng kể.
Cha khóc không phải vì TỬ thi rớt mà vì con trai đã thi đỗ. Năm đó, Đặng Huy Trứ mới 18 tuổi, lần đầu tiên thi đỗ cử nhân. Khi nghe tiếng loa gọi, khi người con ngả mũ quay về, người cha “dựa xoài, nước mắt ướt áo”.
Mọi người ngạc nhiên hỏi: “Con trai cao lớn là điều tốt, sao con lại khóc như có chuyện chẳng lành vậy?”.
Anh bày tỏ ước mơ của cha mình. Cho con đi thi lần đầu chỉ để con làm quen với ngôn ngữ trường thi; May mà đỗ tú tài thì có đủ ăn để dạy con ở nhà, khỏi phải ra trận, chẳng dám có tham vọng dự yến tiệc của vua. Ước mơ ấy thật khiêm nhường và giản dị.
Ông nhắc lại câu nói cũ: “Lão đầu mới vào lớp nhất đã bỏ đời” để bày tỏ sự lo lắng của mình. Anh nhớ lại bài học cuộc sống khiến anh lo lắng. Thuở nhỏ thi đỗ cử nhân một lần. Đó là niềm hạnh phúc, nhưng biết đâu trong niềm hạnh phúc ấy lại ẩn chứa mầm tai họa. Vì sợ đứa con trai “kiêu ngạo, tự mãn, ếch ngồi đáy giếng, nhìn trời không ngừng xoay chuyển, phức tạp chẳng thấy đâu, tai họa đã chực chờ. Ta” không thiết tha đón nhận trọn nghĩa của ơn..”… Phải trải đời, trải người mới có nỗi lo đó. Bài học về căn bệnh kiêu, ngạo, tự mãn của những thanh niên sớm đỗ đạt, có chút danh lợi được ông đề cập rất sâu sắc, có ý nghĩa. cái thìa.
Năm năm sau, vua Thiệu Trị mở khoa thi Hội xuân Đinh Mùi (1847), sai Đặng Huy Trứ mới 23 tuổi khiêng giường đi thi. Dù đề thi rất khó nhưng nhiều thí sinh trượt. Riêng Đặng Huy Trứ làm đủ bài thi kính ngữ và “được bảy án”, tuy bài văn sửa sách “không sát lắm” nhưng vẫn xếp thứ bảy.
Khi biết tin vui trở về, người cha bật khóc. Có phải vì bản năng của anh ta mà anh ta nói: Một người ngu ngốc phải là một người giàu có. Con tôi có tài đức đến đâu, chỉ khiến tôi lo lắng mà thôi.
Thật vậy, trong kỳ thi Đình, Đặng Huy Trứ vì không phân biệt được từ đồng âm nên đã dùng hai chữ “phong đô” và bốn chữ “Nha cát chi hại” nên “Liền bị tước tiến sĩ, cắt cử nhân”. . trước”.
Phúc không giống tương lai, họa không đơn độc! Con trai bị đánh trong kỳ thi Đình. Anh trai của ông là một sĩ quan y tế đã qua đời. Gia đình ai cũng buồn, riêng cha Đặng Huy Trứ chỉ để tang em trai, còn chuyện con trai thi cử thì coi như “không có chuyện gì, chỉ là một con thỏ dài.”. Điều đó cho thấy, ông đã thấy trước, thấy trước mọi điều có thể xảy ra, dự đoán trước và tránh xa mọi điều tồi tệ, tồi tệ có thể xảy ra. Vì vậy, khi con trai bị tước bằng tiến sĩ, cử nhân, người cha tỏ ra tự chủ, điềm nhiên “coi như chuyện không có gì đáng kể”. Trong cuộc sống thực, người biết giữ an toàn là người có thái độ điềm tĩnh và tinh thần tự tin. Câu chuyện “Bảy kỵ tài ông” cũng như thái độ trầm lặng của người cha quá cố Đặng Huy Trứ là một bài học sâu sắc về cách sống.
Người cha thở dài vì thương đứa em đã khuất; anh “ra đi là ra đi mãi mãi”,… Người cha dành cho người con vừa bị “tước học vị” lời dạy sâu sắc:
“Khi người ta có đủ đay, trời cho nó xuống. Nhà tôi làm ăn phát đạt vô cùng, bấy giờ là phúc cho nhà tôi, mà cũng là phúc lớn cho Trụ. Thế nhưng, sau cơn giông tố, cơn mưa móc cổ đến hãy tưới nước. Dù bạn có cố gắng chịu đựng gian khổ thì vẫn còn hy vọng.” Người cha an ủi, động viên con trai về việc bị tước học hàm là “để nó rèn luyện nên người. Con không được vì điều đó mà bỏ cuộc”.
Người cha nhắc đến anh Phạm Văn Huy ở Thiên Lộc, anh Mai Anh Tuấn ở Thanh
Hoa trước cũng đỗ cử nhân, nhưng về sau thì một người đỗ hoàng giáp, một người đỗ thám hoa để khuyến khích sĩ tử. Bài học về sự tu dưỡng và phấn đấu, nâng cao ý chí nghị lực sau mỗi lần thất bại, ý thức sửa chữa sai lầm và vươn lên đã được người cha nhắn nhủ với con vô cùng sâu sắc:
“Sáng mất tiền, chiều được lợi. Sau khi ly tán, chắc là vất vả vun vén nên lưu lạc, lưu danh. Tài đức của ta còn kém hơn ngươi. Đó là nó là như vậy. Mọi người không cố gắng khi họ phạm sai lầm, giá trị là biết cách sửa chữa chúng.”
“Cha tôi” là một cuốn tự truyện chứa đựng tính chất triết học và giáo lý độc đáo. Phải biết lo xa, tránh xa. Đừng kiêu ngạo, tự phụ hay tự mãn. Phải biết phấn đấu cải tiến liên tục. Phải dũng cảm đứng lên sau mỗi lần vấp ngã… Phải hiểu thất bại là mẹ thành công; thua keo này bày keo khác v.v… Đó là nội dung lời dạy của ông cha; Đó luôn là một bài học mới để làm người.
Cuộc đời Đặng Huy Trứ là tấm gương sáng cho chúng ta noi theo. Mùa xuân năm Đinh Mùi, ông thi Hội và thi Đình, ông bị tước bỏ học vị tiến sĩ và cả cử nhân, nhưng chỉ vài tháng sau vào mùa thu năm ấy, ông đã háo hức dựng lều lên đường. cạnh tranh với thế giới. . Đúng là “Trời sinh, trời không giúp—Phong Vân hội anh hùng” (Ca dao), Đặng Huy Trứ đỗ Giải nguyên. Gần ba mươi năm làm quan, dù ở cương vị nào, lĩnh vực nào ông cũng để lại nhiều dấu ấn và thành tích.
Cuộc đời của Đặng Huy Trứ là tấm gương sáng cho chúng ta noi theo. Mùa xuân năm Ất Mùi, ông thi Hội, thi Đình, bị tước cả tiến sĩ, cả cử nhân, nhưng chỉ mấy tháng sau, mùa thu năm ấy, ông hí hửng vác lều lên đường. để cạnh tranh với thế giới. . Đúng là ‘Trời sinh ra, trời không giúp – Phong Vân gặp anh hùng kết nghĩa’ (Ca dao), Đặng Huy Trứ đỗ Giải nguyên. Gần ba chục năm làm quan, dù ở cương vị nào, lĩnh vực nào, ông đều để lại nhiều dấu ấn và thành tích tốt đẹp về chính trị, quân sự, kinh tế, ngoại giao,… về văn học, văn hóa, tác phẩm của ông có viết “Chồng cao hơn người”. đầu”, trong đó có 1252 bài thơ chữ Hán.
Đọc bài “Cha tôi” ta thấy cuộc đời của nhà tiên tri rất gần gũi với mỗi chúng ta trên bước đường học tập và tu dưỡng. Và ta càng thấm thía lời ru của mẹ thuở còn thơ:
“Con trai ta, ta muốn làm người,
Hãy nghe lời cha mẹ…
Giới thiệu về kênh Youtube
Các bộ đề lớp 12 khác