Hướng dẫn chi tiết soạn ngữ văn 11 “Câu cá mùa thu”

Nhằm hỗ trợ tốt nhất cho quá trình học tập của các em ở nhà cũng như trên lớp, bài soạn Ngữ văn 11 Câu cá mùa thu sẽ hướng dẫn các em hiểu một cách chi tiết và hấp dẫn nhất về tác phẩm. của Nguyễn Khuyến. Mời các bạn cùng tìm hiểu.

Câu cá mùa thu – Nguyễn Khuyến

=>> Các em xem thêm kiến ​​thức trọng tâm tại đây : =>> Ngữ văn lớp 11

1. Tìm hiểu chung – Soạn văn 11 bài câu cá mùa thu

Tiết này chúng ta sẽ đi tìm hiểu chung về tác giả, tác phẩm và bố cục của bài thơ.

1.1 Tác giả:

• Nguyễn Khuyến sinh năm 1835 mất năm 1909
• Tên thật: Nguyễn Thắng.
• Tên là Quế Sơn
• Lớn lên ở vùng quê nội huyện Bình Lục, Hà Nam.
• Ông xuất thân trong một gia đình Nho giáo nghèo.
• Ông đều đỗ đầu cả 3 mùa thi Hương, thi Hội, thi Đình. Nê đã được mệnh danh là “Tam Nguyên Yên Đổ”
• Từng làm quan 10 năm dưới triều Nguyễn.
• Ông sinh ra và lớn lên vào khoảng cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20, đây là thời kỳ đất nước có nhiều biến động rối ren và phức tạp. Thực dân Pháp chính thức đặt chân lên đất nước Việt Nam, bất lực trước thời cuộc và bất mãn với triều đình vif nên ông lấy cớ bị đau mắt để về quê ở ẩn, sống cuộc đời thanh bạch.
• Ông là người có tài, có tư cách cao thượng và có tấm lòng yêu nước.
• Số lượng sáng tác: hơn 800 bài
• Sáng tác cả chữ Hán và chữ Nôm, gồm nhiều thể loại
• Các tác phẩm của ông nổi bật về tình yêu quê hương, đất nước. Phản ánh cuộc sống nghèo khổ của giai cấp nông dân, đồng thời phản ánh bọn thực dân xâm lược, đồng thời phê phán giai cấp thống trị.
• Được gọi là “nhà thơ của làng cảnh Việt Nam”.

Nhà thơ Nguyễn Khuyến

1.2 Tác phẩm

• Trong chùm ba bài thơ Thu: “Cửu Thu – Thu Vinh – Thu”
• Chủ đề: Mùa thu, một chủ đề rất quen thuộc.
• Hoàn cảnh sáng tác: đã được báo về ở ẩn.
• Thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luật.

1.3 Bố cục

Bài thơ gồm hai phần:

Phần 1: 6 câu đầu: Cảnh

Phần 2: Hai câu cuối: Tình

=>> Tham khảo thêm: Soạn Bài Câu Cá Mùa Thu Chi Tiết

2. Gợi ý soạn 11 bài Câu cá mùa thu

2.1 Câu 1 trang 22 SGK: Cách nhìn cảnh của tác giả có gì đặc sắc? Nhà thơ đã bao quát cảnh thu như thế nào?

Đề xuất:

Điểm nhìn của tác giả bắt đầu từ một không gian rất gần và thấp – chiếc ao thu nhỏ, đến điểm nhìn xa hơn từ phía trước ao thu, nhìn quanh ao thu và sóng vỗ. Điểm nhìn của tác giả có sự chuyển biến, chuyển từ trời cao, trong xanh sang ngõ thu và đi theo trục tung.

2.2 Câu 2 trang 22 SGK: Những từ ngữ, hình ảnh nào gợi lên nét riêng của sắc thu? Em hãy cho biết tác giả gợi lên cảnh mùa thu ở miền quê nào?

Đề xuất:

• Không khí đặc trưng của mùa thu: se se lạnh
• Vẻ đẹp mùa thu:
• “trong suốt” rõ ràng, tĩnh lặng
• “sóng xanh” màu xanh của sóng
• “lá vàng” tượng trưng cho sắc màu đặc trưng của mùa thu

Lá vàng màu đặc trưng của mùa thu

→ Bức tranh mùa thu mộc mạc, bình dị chuyển động theo chiều ngang với màu sắc hài hòa, sự tĩnh lặng của âm thanh.

• mây “lớp mây lơ lửng” xếp thành từng lớp, ở độ cao trung bình tạo nên sự chuyển động nhẹ.
• “blue” là màu xanh đậm, màu đặc trưng của mùa thu.

→ Những chi tiết miêu tả, hình ảnh chân thực, không ước lệ, gợi trong lòng người đọc những tình cảm sâu sắc về quê hương.

• Khung cảnh mùa thu quen thuộc ở làng quê Bắc Bộ

2.3 Câu 3 trang 22 SGK Em có suy nghĩ gì về không gian trong “Câu cá mùa thu” qua chuyển động, hình ảnh, âm thanh, màu sắc? Làm thế nào mà không gian góp phần vào tâm trạng?

Đề xuất:

• Chuyển động: theo gợn sóng nhẹ, lá vàng khẽ đung đưa, mây bay lững lờ.

→ Rất nhẹ, rất khẽ, không đủ để tạo ra âm thanh

• Màu sắc: nước trong, lá vàng, trời xanh, sóng xanh.
• Hình ảnh: ao thu, trời thu, ngõ vào thu.
• Âm thanh: di chuyển dưới chân vịt → nghệ thuật di chuyển trái phải mở ra một không gian vô cùng tĩnh lặng, người đánh cá trầm tư, dường như chất chứa nhiều tâm tư. Một nỗi cô đơn, buồn tủi, u uất trong lòng nhà thơ.
• Nét vẽ lấy động làm tả và tĩnh: sóng và sóng có sự chuyển động uyển chuyển không phá vỡ cái tĩnh của cảnh vật.
• “Lơ lửng” diễn tả sự khôn khéo của một người đang trong bóng tối hay mơ màng của một người câu cá giữa mặt hồ thu tĩnh lặng.
• “gió” chỉ tâm trạng hơi bối rối, suy nghĩ khiến tác giả buồn lòng.

2.4 Câu 4 trang 22 SGK Cách gieo vần trong bài thơ có gì đặc biệt? Vần gieo ấy gợi cảm xúc như thế nào về cảnh mùa thu và tình yêu mùa thu?

Đề xuất:

Cách gieo vần: vần eo (vèo – teo – vo – teo – beo). Một trong những ngõ cụt được dùng liên tiếp trong hai câu đầu. Nó gợi khung cảnh xung quanh như chật hẹp, nhỏ bé trước cái se lạnh của mùa thu và tâm trạng đầy u uất.

• Tạo nên giá trị thuần Nôm cho tác phẩm, mỗi từ đều có giá trị tượng hình, gợi hình vừa mô phỏng khéo léo chuyển động của sự vật, vừa thể hiện sự biến thái tinh vi trong cảm xúc chủ quan của con người.

2.5 Câu 5 trang 22 SGK: Qua Câu cá mùa thu, em cảm nhận như thế nào về tấm lòng đối với thiên nhiên, đất nước của nhà thơ Nguyễn Khuyến?

Đề xuất:

-Thể hiện gián tiếp qua sáu câu thơ đầu:

• Bức tranh mùa thu chân thực, đậm đà bản sắc Việt Nam là minh chứng sống động nhất cho tình yêu thiên nhiên, quê hương và sự gắn bó tha thiết của nhà thơ với cuộc sống thôn quê. Với tâm hồn trong sáng, nhạy cảm, nhà thơ đã mở rộng các giác quan để cảm thụ, thu nhận vào lòng mình vẻ đẹp của bức tranh mùa thu sống động đặc trưng cho làng quê Bắc Bộ.
• Thể hiện chính nỗi lòng lặng lẽ, cô đơn ở đây có sự giao hòa giữa ngoại cảnh và tâm trạng giữa vẻ đẹp tĩnh lặng của cảnh vật mùa thu và nỗi lòng ẩn kín của con người. Tâm hồn tĩnh lặng mới cảm nhận được sự trong trẻo của nước, của những gợn sóng lăn tăn, của những chiếc lá khẽ rơi…
• Phản ánh tâm trạng đương thời của nhà thơ. Ngỡ ngàng thấy nước bị mất vào tay giặc quá nhanh, thật thất vọng và đau buồn.

-Hai câu cuối thể hiện nỗi đau cuộc đời:

• Trở về quê hương nhưng lòng không thôi nghĩ về đất nước, về con người. Thể hiện nỗi đau của cuộc sống.
• Những trăn trở, suy tư đã bộc lộ tấm lòng yêu nước thầm kín nhưng tha thiết của nhà thơ.

3. Luyện tập – Soạn văn 11 câu cá mùa thu

3.1 Câu 1 trang 22 SGK Phân tích vẻ đẹp của nghệ thuật sử dụng từ ngữ trong Câu cá mùa thu.

Mỹ thuật :

• Rất nhiều từ xấu
• hệ thống tính từ
• Từ ngữ về mức độ
• Đặc biệt là vần “eo”

→ “lạnh lùng”; “cấm”; “bé nhỏ”; “hơi gợn sóng”

• Nghệ thuật đặt chữ vào thơ của Nguyễn Khuyến. Chính những từ láy ấy đã tạo nên giá trị Nôm thuần túy cho tác phẩm, mỗi từ đều có giá trị gợi hình, vừa mô phỏng khéo léo sự vận động của sự vật vừa thể hiện sự biến hóa tinh vi. trong tình cảm con người. Chẳng hạn, “lạnh” vừa có nghĩa là cái lạnh của nước, vừa có nghĩa là sự hiu quạnh của cảnh vật cũng như tâm trạng buồn, cô đơn của thi nhân.
• Vần eo: vần chết, ôi, khó làm. Nhưng Nguyễn Khuyến đã khéo léo vận dụng chiếc thuyền nhỏ thật bé nhỏ rồi thêm vào đó sự lặp lại vần eo éo trong những câu thơ gợi lên một vật có kích thước ngày càng nhỏ lại, nhỏ dần trong cuộc đời. Khi mặt ao thu, trời thu mở ra vô cùng.

Trên đây là thông tin về bài học cũng như hướng dẫn Soạn bài Câu cá mùa thu lớp 11 dành cho các bạn. Hi vọng những thông tin của bài hướng dẫn trên có thể giúp các bạn hoàn thành tốt khóa học của mình.

=>> Hãy theo dõi Trường THPT Nguyễn Quán Nho để cập nhật bài giảng và kiến ​​thức các môn học khác nhé!

Bạn thấy bài viết Hướng dẫn chi tiết soạn ngữ văn 11 “Câu cá mùa thu” có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Hướng dẫn chi tiết soạn ngữ văn 11 “Câu cá mùa thu” bên dưới để Trường THPT Nguyễn Quán Nho có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: thptnguyenquannho.edu.vn của Trường THPT Nguyễn Quán Nho

Nhớ để nguồn bài viết này: Hướng dẫn chi tiết soạn ngữ văn 11 “Câu cá mùa thu” của website thptnguyenquannho.edu.vn

Chuyên mục: Giáo dục