Đề bài: Phân tích ca dao:
Ước gì sông rộng một gang tay
Cầu dải yếm cho chàng đến chơi
Bài hát là lời hát của cô gái, thể hiện ước mơ trong tình yêu của đôi trai gái. Chỉ có hai câu sáu tám thôi cũng đủ diễn tả một tình yêu say đắm, mãnh liệt.
Bài hát mở đầu bằng hình ảnh dòng sông. Sông thành đôi nên tôi và anh khó gặp nhau. Nhưng có sao đâu, “đã yêu núi sông cũng trèo”- Sông cũng lội, mấy đèo cũng qua”! Tuy nhiên, “lội” cũng là một cái khó: có “bắt cầu” thì đôi lứa sẽ gặp nhau. Vì vậy cô gái “ước gì sông rộng một gang. Sông chỉ rộng một gang, sự phóng đại tạo nên sự phi lý thú vị. Cái lý trong giấc mơ thể hiện cái lý của tình yêu. Chỉ một gang mà cô gái được” bắc cái yếm cho chàng đến chơi”.
Chiếc cầu – dải yếm là một hình ảnh đặc sắc của bài ca dao. Chiếc cầu là một trong những mô típ nghệ thuật quen thuộc và đặc sắc của ca dao, gắn bó mật thiết với đời sống tình cảm phong phú, mãnh liệt nhưng cũng tinh tế, duyên dáng của người bình dân Việt Nam. Mô típ này xuất phát từ cuộc sống dân dã của người bình dân. Làng quê Việt Nam nơi không có sông rạch, không có cây cầu. Cầu là phương tiện đi lại, cầu còn là không gian trữ tình, là nơi gặp gỡ của trai gái. Cây cầu đi vào ca dao, trở thành biểu tượng của tình yêu, ước mơ của tình yêu. Người đời thường thổ lộ tình yêu bằng hình ảnh những cây cầu bắc qua sông. Không phải cầu tre, cầu gỗ, những cây cầu này độc đáo hơn rất nhiều. Khi là một nhành hoa hồng.
Ta cách nhau một dòng sông
Muốn đến anh rẽ cành hồng.
Khi nó là một cành cây:
Một chiếc váy khác nhau,
Muốn qua thì bẻ nhánh trầm hương.
Cành trầm, lá dọc, lá ngang,
Đoán người bên ấy dẫm lên nhánh tối.
Lạ hơn nữa là cây cầu tre:
Dạo này ít ra chơi
Hãy để tôi cắt dây cương của cây cầu.
Sợ rằng anh ấy sẽ không đi vệ sinh,
Cho công nhân, cho tôi đau lòng.
Đến bài hát này, chiếc cầu – dải yếm lại càng xa lạ. Đây là nhịp cầu thực sự của người con gái chủ động làm chỗ dựa cho người mình yêu, nó vượt qua mọi ràng buộc của lễ giáo phong kiến xưa. Nó táo bạo, mãnh liệt và cũng rất trữ tình, tinh tế, bởi nó là cái yếm, là thứ mềm mại luôn quấn lấy cơ thể người con gái, trở thành biểu tượng của riêng cô ấy. Cô gái muốn dùng thứ thân thiết và gần gũi nhất của mình để bắc cầu mời người mình yêu. Cành hồng, cành trầm, cành lá là thân ngoài, yếm là thân trong. Có như vậy nhịp cầu – ban mới chân chất, đậm đà, trở thành nhịp cầu giao duyên đẹp nhất trong dân ca. Chiếc yếm bình dị đi vào ca dao bỗng trở nên đầy chất thơ tình.
Bài hát thể hiện ước mơ tha thiết, mãnh liệt của người con gái trong tình yêu, qua đó nói lên vẻ đẹp của tình yêu người lao động: giản dị, mãnh liệt nhưng cũng rất tinh tế, duyên dáng.
Xem thêm các bài văn mẫu phân tích và lập dàn ý tác phẩm lớp 10:
Các bài giải bài tập lớp 10 sách mới:
ca-dao-than-than-yeu-thuong-tinh-nghia.jsp
Giải bài tập lớp 10 theo sách mới môn học