Đề bài: Phân tích tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long.
Xem thêm: 2 Dàn ý Phân tích truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa hay nhất
Bài giảng: Lặng lẽ Sapa – Cô Nguyễn Ngọc Anh (GV )
Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa được Nguyễn Thành Long sáng tác năm 1970. Lúc này miền Bắc đang trong thời kỳ xây dựng xã hội chủ nghĩa, là hậu phương lớn của miền Nam. Trong một chuyến đi điền dã dài ngày ở Lào Cai, được trực tiếp hòa mình vào cuộc sống lao động và chiến đấu của nhân dân nơi đây, tác giả đã viết lên tác phẩm này. Tác phẩm là lời khẳng định vẻ đẹp của người lao động và ý nghĩa của những công việc thầm lặng vì Tổ quốc.
Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa có cốt truyện rất giản dị, xoay quanh cuộc gặp gỡ ngắn ngủi giữa ông họa sĩ già, cô kỹ sư trẻ và chàng thanh niên làm công tác khí tượng trên đỉnh Yên Sơn. Qua tình huống đó vẻ đẹp, phẩm chất của nhân vật dần được bộc lộ.
Mở đầu tác phẩm, khung cảnh Sa Pa vô cùng nên thơ, trữ tình với những rặng đào, những đàn bò cổ thụ khua chuông trên đồng cỏ ở thung lũng hai bên đường khiến lòng người không khỏi ngỡ ngàng trước vẻ đẹp lạ lùng. sự kỳ lạ của vùng đất này. Những cây thông xanh rung rinh trong nắng như những ngón tay bạc, cây phượng tím với nắng vàng rực cháy rừng rồi tinh nghịch đẩy mây cuộn lại thành từng chùm, lăn trên vòm lá ướt. sương. Vẻ đẹp huyền ảo của những làn mây khói quyện với màu xanh mướt của cây cối đã tạo nên chất thơ, chất trữ tình cho tác phẩm. Đến với ngôi nhà nhỏ của chàng thanh niên, người đọc không khỏi ngỡ ngàng, ngỡ ngàng trước vườn hoa rực rỡ sắc màu: mẫu đơn, thược dược…, ong bướm dập dờn bay lượn. Thiên nhiên ở đây rất đa dạng và phong phú, là sự hòa quyện giữa vẻ đẹp thơ mộng với sự hùng vĩ.
Trong bức tranh thiên nhiên ấy, anh thanh niên hiện lên thật đẹp đẽ, mang trong mình những phẩm chất đáng quý, đáng trân trọng. Người trai trẻ làm việc trên đỉnh Yên Sơn quanh năm suốt tháng mây mù bao phủ. Công việc của anh là đo gió, đo mưa, tính mây… hàng ngày dự báo thời tiết để phục vụ sản xuất và chiến đấu. Công việc của anh tuy thầm lặng nhưng có ý nghĩa to lớn đối với sản xuất và chiến đấu.
Chàng trai trẻ trước hết là một người yêu cuộc sống say đắm. Tình yêu cuộc sống ấy được thể hiện qua sự gắn bó, quan tâm chân thành của ông đối với những người xung quanh. Những ngày đầu đi làm, nhớ và thèm người nên anh đẩy khúc gỗ qua đường để dừng xe. Hành động của anh thể hiện mong muốn được giao lưu, chia sẻ, trò chuyện với mọi người. Không chỉ vậy, những hành động nhỏ của anh như tặng củ xô thơm cho bác tài, tặng hoa hay giỏ trứng cho những người lần đầu gặp gỡ lại càng thể hiện rõ tấm lòng yêu thương, sẻ chia của anh với những người xung quanh. Anh thanh niên có trái tim nhân hậu, biết yêu thương chia sẻ với mọi người. Trong hoàn cảnh sống cô đơn, chỉ làm bạn với cỏ cây nhưng ông luôn thể hiện một tinh thần lạc quan. Anh trồng hoa trước nhà, chăn nuôi gia súc để xua đi cuộc sống tẻ nhạt, buồn tẻ. Anh tổ chức cuộc sống ngăn nắp, gọn gàng khiến người nghệ sĩ không khỏi ngạc nhiên, sửng sốt. Không chỉ vậy, anh còn trau dồi kiến thức bằng cách đọc sách mỗi ngày. Tuy đời sống vật chất còn nhiều khó khăn, thiếu thốn nhưng chàng thanh niên ấy đã biết vượt lên và tìm cách làm phong phú đời sống tinh thần của mình.
Vẻ đẹp và phẩm chất của anh thanh niên còn thể hiện ở việc anh là người sống có lí tưởng, say mê và có trách nhiệm với công việc. Tuổi còn trẻ nhưng anh không sợ buồn, chấp nhận sống và làm việc trên đỉnh núi cao mấy nghìn mét. Chắc hẳn anh phải có một tình yêu công việc nồng nàn mới chấp nhận và có thể vượt qua nỗi cô đơn để nhận nhiệm vụ thiêng liêng ấy. Anh có những quan niệm rất đẹp về công việc và hạnh phúc: ta và công việc là một cặp hay hạnh phúc của anh là khi làm việc, dự báo thời tiết chính xác giúp nông dân sản xuất, giúp không quân bắn hạ máy móc. kẻ thù bay. Công việc tuy gian khổ nhưng có những lúc 1h sáng ông phải đi vệ sinh, mưa gió không làm ông chùn bước, ông đã vượt qua gió rét để hoàn thành công việc của mình. Anh là người trung thực và có tinh thần trách nhiệm cao với nghề. Tất cả những nét đẹp đó đều bắt nguồn từ lý tưởng sống cao đẹp của Người: muốn góp phần mình vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Anh không cảm thấy cô đơn vì luôn có những đồng nghiệp đồng hành cùng mình như kỹ sư vườn rau, nhân viên lập bản đồ sét. Tất cả họ đều kiên trì, bền bỉ và thầm lặng với công việc của mình. Anh thanh niên là đại diện tiêu biểu cho vẻ đẹp của những người đang âm thầm góp phần xây dựng cuộc sống mới cho quê hương, đất nước.
Bên cạnh nhân vật anh thanh niên, không thể không nhắc đến một họa sĩ với kinh nghiệm sống lâu năm, lòng yêu nghề tha thiết. Dù tuổi cao nhưng trước khi về hưu, ông vẫn muốn tìm lại nguồn cảm hứng nghệ thuật cho mình. Anh là người có tâm hồn nhạy cảm khám phá vẻ đẹp của con người và con người Sapa. Người họa sĩ hội tụ đầy đủ vẻ đẹp và phẩm chất của một họa sĩ chân chính. Ngoại hình của chàng kỹ sư trẻ góp phần làm nổi bật vẻ đẹp của anh thanh niên nhưng cũng là nét vẽ không thể thiếu của vẻ đẹp con người mới. Cô mang trong mình lý tưởng cao đẹp, nhiệt huyết tuổi trẻ: bỏ lại tình yêu tẻ nhạt, xa gia đình, tình nguyện lên núi cao công tác. Cô ấy có một lòng dũng cảm phi thường. Bên cạnh đó, cũng phải kể đến người kỹ sư vườn su hào, người vẽ bản đồ tia chớp đã âm thầm cống hiến cho đất nước.
Tác phẩm được kể theo ngôi thứ ba, các nhân vật được nhìn nhận một cách khách quan, chân thực. Truyện có sự kết hợp giữa tự sự, miêu tả và bình luận làm cho tác phẩm thêm sâu sắc. Ngoài ra, tác phẩm còn thấm đẫm chất trữ tình, với ngôn ngữ nhẹ nhàng, giản dị, chân thực và đáng chiêm nghiệm.
Lặng lẽ Sa Pa là một truyện ngắn giàu chất thơ trữ tình. Tác phẩm đã xây dựng thành công vẻ đẹp của thế hệ trẻ trong thời kỳ đất nước đang xây dựng cuộc sống mới mà tiêu biểu là anh thanh niên. Qua đó, tác phẩm khẳng định vẻ đẹp của người lao động và ý nghĩa của những hy sinh, cống hiến thầm lặng.
Xem thêm các bài văn mẫu phân tích và lập dàn ý tác phẩm lớp 9:
Mục Lục Văn Mẫu | Văn học hay 9 theo từng phần:
lang-le-sa-pa.jsp
Các bộ đề lớp 9 khác