Bài soạn Nghệ thuật miêu tả cảnh thiên nhiên trong truyện Bến quê bao gồm dàn ý phân tích chi tiết, sơ đồ tư duy và 3 bài văn mẫu phân tích hay và ngắn gọn được tổng hợp, chọn lọc từ những bài văn hay đạt điểm cao. học sinh lớp 9 THPT. Hy vọng với 3 bài viết nghệ thuật miêu tả cảnh thiên nhiên trong truyện Bến quê này các em sẽ yêu thích và viết văn hay hơn.
Đề bài: Nhận xét về nghệ thuật tả cảnh thiên nhiên trong truyện “Bến quê”.
Bài giảng: Miền quê – Cô Nguyễn Ngọc Anh (giáo viên )
Mục lục
- Dàn ý Nghệ thuật miêu tả cảnh thiên nhiên trong truyện Bến quê
- Sơ đồ nghệ thuật miêu tả cảnh thiên nhiên trong truyện Bến quê
- Nghệ thuật miêu tả cảnh thiên nhiên trong truyện Bến quê – văn mẫu 1
- Nghệ thuật miêu tả cảnh thiên nhiên trong truyện Bến quê – văn mẫu 2
- Nghệ thuật miêu tả cảnh thiên nhiên trong truyện Bến quê – văn mẫu 3
Dàn ý Nghệ thuật miêu tả cảnh thiên nhiên trong truyện Bến quê
I. Giới thiệu
– Giới thiệu tác giả: Nguyễn Minh Châu là cây bút xuất sắc nhất của nền văn học Việt Nam hiện đại. Hàng loạt truyện ngắn trăn trở, day dứt ra đời và từng gây xôn xao dư luận như: Bức tranh, Chợ phiên,…
– Về tác phẩm: Nhà quê là một truyện ngắn xuất sắc trong tập truyện ngắn cùng tên xuất bản năm 1985, bốn năm trước khi nhà văn qua đời.
II. Thân thể
– Hình ảnh giàu ý nghĩa tượng trưng
– Đặc điểm nổi bật trong nghệ thuật kể chuyện: Sáng tạo hình ảnh giàu ý nghĩa tượng trưng. Trong “Bến quê”, hầu như hình ảnh nào cũng có hai lớp nghĩa: nghĩa thực và nghĩa tượng trưng.
+ Bãi phù sa, bến sông, cảnh sắc thiên nhiên: là vẻ đẹp của cuộc sống trong lành gần gũi, bình dị, thân quen.
+ Hoa bằng lăng cuối mùa; Tiếng động long trời lở đất bên này sông khi lũ thượng nguồn về ập vào giấc ngủ của Nhĩ lúc sáng sớm: Đời Nhĩ đã ở những ngày cuối cùng.
+ Bé Nhĩ đã sa vào đám cờ phá cờ bên vệ đường: Sự lầm lì, tráo trở khó tránh khỏi trên đường đời.
+ Hành động, cử chỉ của Nhĩ: Đánh thức con người.
– Khắc họa tâm lý tinh tế
– Cách xây dựng tình huống nghịch lí. Đã đi hầu hết mọi nơi trên thế giới, tê liệt toàn thân, không đi đâu được.
– Tường thuật theo dòng tâm trạng của nhân vật.
III. Chấm dứt
– Nguyễn Minh Châu là nhà văn tiến xa nhất trên con đường đổi mới văn học.
– Tác phẩm hiện đại, mang tính nhân văn sâu sắc.
Sơ đồ nghệ thuật miêu tả cảnh thiên nhiên trong truyện Bến quê
Nghệ thuật miêu tả cảnh thiên nhiên trong truyện Bến quê – văn mẫu 1
Trong truyện ngắn “Bến quê”, thiên nhiên hiện lên bình dị hơn qua cảm nhận của người con xa quê. Truyện đã thể hiện rõ cảm quan hiện thực của nhà văn – một cái nhìn về thiên nhiên, về cảnh vật rất thực, rất gần gũi.
Trong những giây phút cuối đời, ông nhìn ra ngoài cửa sổ, nhận thấy những thay đổi tinh tế như “những cánh hoa huệ dường như đậm hơn – một màu tím sẫm như bóng tối”. Những tia nắng sớm đang từ từ di chuyển từ mặt nước lên bờ bên kia sông, cả một vùng phù sa xưa của bãi bồi bên kia sông Hồng giờ đang hiện ra trước cửa. của căn nhà áp mái. màu đồng thau lẫn với màu xanh non – màu sắc thân thuộc như da thịt, như hơi thở của đất đai màu mỡ.” Những sắc màu quen thuộc như không khí, hơi thở, gần gũi như cuộc sống nhưng dường như thời gian vẫn vậy. Đó là lần đầu tiên Nhi nhận ra và cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp của nó. Phải chăng trong cuộc sống đời thường cũng có những nét đẹp của nó mà đôi khi không dễ nhận ra? Trong câu hỏi, anh hỏi vợ: “Đêm qua em có nghe không? Em có thấy âm thanh gì không?” Tôi bắt gặp những âm thanh quen thuộc mà Er bình thường sẽ không bận tâm, nhưng bây giờ nó thật quen thuộc và quý giá đối với anh ấy! Dòng sông như đọng lại trong tâm trí Nhĩ, cậu hiểu quá rõ rằng mình chỉ có thể đến được vùng đất mơ ước trong tâm trí mình. Cánh buồm tượng trưng cho sự nghèo khó của quê hương nhìn từ bên dưới. những ánh mắt đầy yêu thương, ngậm ngùi của Nhĩ, của Thìn và trên những cánh buồm hay trên tà áo của Liên… đó đều là những hình ảnh quê hương gần gũi, thân thương mà nặng trĩu bao xót xa.
Nghệ thuật miêu tả cảnh thiên nhiên trong truyện Bến quê – văn mẫu 2
Truyện ngắn Bến quê là một trong những tác phẩm tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu, được viết năm 1985. Tác phẩm sử dụng nhiều hình ảnh ẩn dụ, đa nghĩa, đồng dao. là khung cảnh thiên nhiên với hoa bằng lăng tím – khung cảnh miêu tả thiên nhiên ở phần đầu tác phẩm.
Đoạn văn mở đầu bài thơ “Bến quê” là đoạn tả hoa bằng lăng. Những loài hoa này được tác giả miêu tả có màu tím – nhưng không phải là màu tím mộng mơ của xứ Huế mà là một màu tím nhạt, với những bông hoa cuối mùa “như trở nên sặc sỡ hơn”. Lại nữa là “ánh sáng chói lòa vừa thấy ngoài bãi sông Hồng, chẳng biết đã biến đi đâu mất rồi”. Những hình ảnh, màu sắc ấy đã gợi cho người đọc nhiều suy nghĩ. một màu tím thăm thẳm như bóng tối, không phải là một màu tươi sáng có dấu hiệu lụi tàn mà ánh sáng rực rỡ của mặt trời cũng biến mất, thay vào đó là một bầu trời dần xám lại khi tiết trời chuyển sang đông. Nỗi diệt vong ấy bỗng trở nên khẩn thiết, nhẫn tâm khi gắn liền với tâm trạng, hoàn cảnh của Nhĩ. Tác giả đã sử dụng biện pháp đối lập, tương phản để tạo nên sự khác biệt giữa bờ và bờ. Bên này và bãi bên kia sông Hồng, nếu như bên này, nơi màng nhĩ chịu sự dày vò của căn bệnh quái ác đã mang một màu xanh xao, ảm đạm của sự héo úa, tàn tạ như sắp tàn. để được bóng tối. Tôi ôm lấy và nuốt vào trong, thì ở b Bãi bồi bên kia sông Hồng lại hiện ra với một vẻ thật rực rỡ. Trong mắt Nhĩ, đôi bờ sông Hồng hiện lên với hình ảnh “tiết chớm thu khoác cho dòng sông Hồng một màu đỏ nhạt, mặt sông như rộng ra. nước sang bờ bên kia sông, cả một vùng phù sa xưa của bãi bồi bên kia sông Hồng giờ phơi ra trước cửa sổ căn gác, một thứ màu vàng thau lẫn lộn. xanh non – màu sắc thân thuộc như da thịt, là hơi thở của đất đai màu mỡ…”. Đôi bờ sông Hồng khoác lên mình một màu tươi mới của phù sa, màu vàng của lúa chín, màu xanh non của cây cỏ – những màu đặc trưng chỉ thuộc về sức sống. Nhưng trong tâm trí Nhi, đó là một “màu sắc quá quen thuộc, như da thịt, hơi thở của đất đai màu mỡ”. Sức sống dường như đang trỗi dậy mạnh mẽ trên mặt nước bao la khi bề mặt lấp lánh của sự sống càng rộng ra. Cảnh đẹp càng hiện ra bao nhiêu thì nỗi đau, nỗi buồn trong lòng Nhĩ càng hiện rõ bấy nhiêu, để rồi anh nhận ra một nghịch lý trong cuộc đời mình, “Suốt cuộc đời, anh đã đi đến muôn nơi trên cõi đời này. một chân trời gần mà lại rất xa vì tôi chưa từng đặt chân đến – bên kia sông Hồng ngay trước cửa sổ”. Ai đã đi khắp thế giới mà chưa từng đặt chân đến mảnh đất gần nhà? Tuy nhiên, Nhi chưa bao giờ đặt chân đến bãi bồi bên kia sông, bởi anh chưa bao giờ nghĩ rằng đó là một cảnh đẹp đáng để tham quan và ngắm nhìn. Nhưng những ngày cuối đời, nằm trên giường bệnh, ông nhận ra điều ngược lại.
Truyện của Nguyễn Minh Châu hấp dẫn người đọc bởi sự đan xen giữa tự sự, trữ tình và triết lí. Ông tạo ra những tình huống đặc biệt, những mặt đối lập và nghịch lý để các nhân vật suy ngẫm về triết lý sống – nhân sinh. Ông đã xây dựng nhiều hình ảnh, chi tiết mang ý nghĩa tượng trưng, có sức chứa lớn về cảm xúc và tư tưởng. Hầu hết các hình ảnh trong truyện đều mang hai nghĩa: nghĩa thực và nghĩa tượng trưng. Hai lớp nghĩa này gắn bó và thống nhất với nhau khiến cho các hình ảnh không mất đi giá trị thị giác và sức gợi cảm. Ý nghĩa tượng trưng được bắt nguồn từ hình ảnh thực và đặt trong hệ quy chiếu của chủ thể tác phẩm. Và hình ảnh bãi bồi ven sông trong sự so sánh, đối lập với căn gác chật hẹp, nóng bức của Nhĩ là ẩn dụ cho kiếp người luôn thu hẹp mình trong những tính toán, những chuyến đi. đi đâu xa mà quên mất rằng hạnh phúc không ở quá xa mà nó hiện hữu ngay đây, ngay trong những điều thân thuộc và gần gũi nhất. Hạnh phúc đối với Nhĩ trong những giây phút cuối đời là được đặt chân lên bãi bồi bên kia sông Hồng. Nhưng đó là một mong ước quá xa vời đối với anh.
Có thể nói, thiên nhiên hiện ra trong đoạn văn được đặt đối lập giữa vẻ nhợt nhạt đáng thương của những bông hoa súng tím với sức sống hồng hồng quyến rũ của bãi bồi bên kia sông. Qua đó, Nguyễn Minh Châu cũng gửi gắm những quan niệm, triết lí sâu sắc về cuộc sống và con người.
Nghệ thuật miêu tả cảnh thiên nhiên trong truyện Bến quê – văn mẫu 3
Thiên nhiên trong truyện ngắn “Bến quê” không đẹp như thiên nhiên trong nhiều bài thơ khác mà ta đã biết. Nếu như trong các tác phẩm “Cô Tô” của Nguyễn Tuân, “Sang mùa thu” của Hữu Thỉnh, “Đoàn thuyền đánh cá” của Huy Cận hay “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long…, khung cảnh thiên nhiên đẹp một cách rực rỡ. , lung linh, huyền ảo, mộng mơ được cảm nhận qua tâm hồn nghệ sĩ thì trong truyện ngắn “Bến quê” thiên nhiên hiện ra bình dị hơn qua cảm nhận của người con xa quê.
Truyện đã thể hiện rõ cảm quan hiện thực của nhà văn – một cái nhìn về thiên nhiên, cảnh vật rất thực, rất gần gũi. Trong những giây phút cuối đời, ông nhìn ra cửa sổ, nhận thấy những thay đổi tinh tế như “những cánh hoa huệ dường như đậm hơn – một màu tím sẫm như bóng tối”. Những tia nắng sớm đang chầm chậm từ mặt nước chiếu sang bờ bên kia sông, cả một vùng phù sa xưa của phù sa bên kia sông Hồng giờ lộ ra trước cửa căn nhà áp mái. những thứ màu vàng xen lẫn màu xanh non – màu sắc thân thuộc như da thịt, như hơi thở của đất đai màu mỡ. Những màu sắc quen thuộc như không khí và hơi thở, gần gũi với cuộc sống nhưng dường như lần đầu tiên Nhi mới nhận ra và cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp của nó. Có lẽ, trong cuộc sống bình dị cũng có những nét đẹp của nó mà người ta thường không dễ nhận ra. Đến đoạn anh hỏi vợ: “Đêm qua em có nghe gì không?”. Chúng ta bắt gặp những âm thanh quen thuộc mà bình thường Nhi không để tâm, vậy mà bây giờ đối với nó nó thật thân thuộc và quý giá biết bao! Hình ảnh những cánh buồm nâu cứ xuôi ngược trên sông như in hằn trong tâm trí Nhi, cậu hiểu quá rõ rằng trong tâm trí cậu chỉ có thể đi đến vùng đất mơ ước. Cánh buồm tượng trưng cho sự nghèo khó của quê hương được nhìn qua con mắt vừa yêu thương vừa đáng thương của Nhĩ. Vết vá trên cánh buồm hay trên áo của Liên…. Đó là tất cả những hình ảnh quê hương gần gũi, yêu thương mà nặng trĩu bao xót thương. Hình ảnh quê hương trong văn học Việt Nam hiện lên với một vẻ đẹp rất thơ… Trên trang văn của Nguyễn Minh Châu thì khác, quê hương gian lao, tần tảo. Đằng sau sự gắn bó với quê hương, với đôi bờ gần gũi và xa xôi bên kia sông, ẩn dưới đó là một nỗi buồn gần như ngậm ngùi. Cái nhìn tự nhiên của Nhĩ là cái nhìn rất thực, rất thực, rất tỉnh mà chan chứa yêu thương dịu dàng.
Giờ đây, trong những giây phút cuối cùng của cuộc đời, Nhi mới hiểu ra. Anh đang cố bấu chặt tay vào cửa sổ như níu kéo niềm hạnh phúc cuối cùng. Anh run lên vì xúc động, một niềm đam mê đau đớn. Phải chăng bây giờ ranh giới giữa sự sống và cái chết mỏng manh như một tờ giấy? Bạn đang cảm thấy sự ngắn ngủi của cuộc sống? Thế là nó cố hết sức “đu đưa, thò đầu ra ngoài cửa sổ” như để tiến gần hơn đến vùng đất mơ ước. Cánh tay gầy guộc như khẩn thiết báo hiệu cho con thực hiện tâm nguyện cuối cùng này của mình, hay như muốn được chạm và chạm tới miền đất mơ ước? Cánh tay vẫy ấy như vẫy gọi con thuyền, tạm biệt con thuyền thân quen chở ước mơ của Nhĩ, con thuyền đã đưa Nhĩ sang dòng sông trong tâm tưởng với nỗi niềm đau đáu với quê hương, với cuộc đời. Con sóng ấy như lời tạm biệt của anh, tạm biệt tất cả những gì thân thuộc và gần gũi, những vẻ đẹp vĩnh cửu của cuộc sống mà đôi khi những bận rộn lo toan và mục đích sống đã làm mờ nhân duyên. Không dễ để chúng ta nhận ra, khi nhận ra cũng là lúc anh ra đi.
Đó cũng là lời nhắc nhở đau đớn, day dứt của Nguyễn Minh Châu đối với tất cả chúng ta: hãy sống có ích, đừng sa vào những vòng xoay, èo uột, những cám dỗ, hãy thoát ra khỏi nó để dẫn lối cho mình. hướng tới một cuộc sống tốt đẹp, hãy rời xa nó để hướng tới những giá trị đích thực, giản dị, gần gũi và bền vững của gia đình, quê hương.
Xem thêm các bài văn mẫu lớp 9 ngắn gọn hay nhất khác:
Các bộ đề lớp 9 khác